Kulturkreis

Kulturkreis (Türkçe: Kültür çevresi) Alman etnolog Leo Frobenius tarafından 1898 yılında ortaya atılan kültürel çalışmalar yapılan alanlarda ayrı coğrafyada yaşayan kültürler arasındaki benzerliklerin yalnızca birtakım kültür öğelerini içine almayıp, aynı zamanda tüm kültür karmaşalarını, üstelik kültür çevrelerini de içine aldığını ileri süren bir kavram. Daha sonraları Fritz Graebner tarafından da geliştirilen kuramı günümüzde geçerliliğini yitirmiştir.^[1] Bu kavrama göre kültürler birbirleri ile sahip oldukları benzerliklere istinaden aynı kategorilere dolayısıyla da aynı kültür çevresine aittirler.

Kültürel benzerlikleri açıklamak üzerine kurulu bir teori olmasına karşın, Nazi Almanyası tarafından ideolojik amaçlar doğrultusunda kullanılmıştır. Bu dönem araştırmacılarından olan Gustaf Kossinna, uygarlığın merkezinin, üstün ırk olan Arilerin yaşadığı Almanya toprakları olduğu iddiasında bulunmuştur.^[2]

1. ^ Leo Frobenius: Ursprung der afrikanischen Kulturen. Gebrüder Borntraeger, Berlin.
2. ^ Anthony, David (2005). “Nazi and Eco-Feminist Prehistories: Ideology and Empiricism in Indo-European Archaeology”, Nationalism, Politics, and the Practice of Archaeology, Ed. Philip L. Kohl ve Clare Fawcett, s. 82-96